Nhân viên Điện lực Vĩnh Tường thay mới công tơ cho các hộ dân xã Đại Đồng, đảm bảo việc đo lường được chính xác. Ảnh: Đức Chung
Để đảm bảo quyền lợi trong giao dịch mua bán điện cho tiêu dùng, sản xuất giữa khách hàng và đơn vị cung ứng điện, các cơ quan năng tăng cường thanh kiểm tra, kiểm định các thiết bị đo lường nhằm chấn chỉnh vi phạm quy định về phân phối điện.
Đối với các quy định về phân phối điện, một trong những nội dung được các cơ quan chức năng quan tâm, thực hiện thanh kiểm tra thường xuyên là kiểm định thiết bị đo đếm điện (đồng hồ điện hoặc công tơ điện). Việc làm này nhằm kiểm soát số lượng, tính pháp lý và sai số của các thiết bị đo đếm điện (công tơ điện).
Theo quy định hiện nay, đơn vị phân phối điện có trách nhiệm đầu tư, lắp đặt toàn bộ công tơ điện cho khách hàng; thực hiện kiểm định ban đầu và định kỳ; kịp thời thay thế công tơ điện hỏng, cháy để đảm bảo hệ thống đo đếm điện năng đạt tiêu chuẩn. Chu kỳ kiểm định định kỳ đối với công tơ điện 1 pha là 5 năm/lần; 3 pha là 2 năm/lần.
Hiện nay, toàn tỉnh có gần 300 nghìn chiếc công tơ điện, trong đó, Công ty Điện lực Vĩnh Phúc đang quản lý gần 135 nghìn chiếc (các loại), còn hơn 150 nghìn chiếc do các đơn vị bán lẻ điện (công ty, HTX dịch vụ điện) quản lý, sử dụng. Hàng năm, thực hiện kế hoạch thanh kiểm tra, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Sở KH&CN) tổ chức các đoàn kiểm định phương tiện đo tại các chi nhánh điện lực và đơn vị bán lẻ điện.
Qua kiểm tra tại Công ty Điện lực Vĩnh Phúc và các chi nhánh cho thấy, cơ bản, các loại công tơ điện sử dụng đều đạt yêu cầu về đo lường; các đơn vị thực hiện đầy đủ việc lập sổ theo dõi, quản lý tem chì, niêm phong phương tiện đo; quản lý chặt chẽ việc treo, tháo công tơ điện; xây dựng kế hoạch thay thế công tơ định kỳ, đúng thời hạn quy định.
Riêng đối với các công ty, HTX dịch vụ điện (cơ sở bán lẻ điện năng) còn khoảng 15% số công tơ điện không đạt yêu cầu về đo lường (có sai số từ -2,5% đến - 8,02%). Một số đơn vị lập, theo dõi hồ sơ, sổ sách sơ sài; không có biên bản treo, tháo công tơ; không có sổ theo dõi hiệu lực kiểm định công tơ; không có kế hoạch thay thế công tơ.
Sau kiểm tra, lực lượng chức năng đã yêu cầu các đơn vị ngừng sử dụng các công tơ điện không đạt yêu cầu về đo lường; thay thế công tơ mới để đảm bảo công bằng trong kinh doanh. Điển hình như HTX dịch vụ điện Chấn Hưng (công tơ điện mất niêm phong chì), HTX Dịch vụ điện An Lập (tem, chì ở công tơ điện không khớp nhau)…
Việc các cơ sở bán lẻ điện chỉ chú trọng kinh doanh trên phương tiện đo đã có sẵn, không kịp thời đầu tư cơ sở vật chất dẫn đến tình trạng công tơ điện xuống cấp, hết hiệu lực kiểm định, ảnh hưởng đến chất lượng điện và tổn thất điện năng.
Ông Nguyễn Xuân Bình, Chánh Thanh tra Sở Công thương cho biết: Hàng năm, Thanh tra Sở Công thương đều thực hiện kế hoạch thanh kiểm tra điểm từ 5- 10 đơn vị kinh doanh điện, trong đó có nội dung kiểm định thiết bị đo đếm điện. Căn cứ Nghị định 134/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực, lực lượng chức năng sẽ xử phạt đối với các đơn vị kinh doanh điện có các hành vi vi phạm quy định về phân phối điện.
Hiện nay, mức xử phạt vi phạm quy định về phân phối điện từ 6- 8 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau: Sử dụng các thiết bị đo, đếm điện năng không được kiểm định theo quy định (hoặc đã được kiểm định nhưng không đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn); sử dụng thiết bị đo đếm điện không phù hợp với tiêu chuẩn, không được cơ quan quản lý nhà nước hoặc tổ chức được chỉ định về đo lường kiểm định và niêm phong…
Trong năm 2017, Thanh tra Sở Công thương đã xử phạt gần 20 triệu đồng đối với các vi phạm quy định về phân phối điện. Đặc biệt, năm 2015, Thanh tra sở Công Thương phát hiện 1 đơn vị kinh doanh điện sử dụng công tơ giả. Vụ việc đã được sở bàn giao cho cơ quan chức năng giải quyết theo quy định.
Cùng với việc xử lý nghiêm các vi phạm, lực lượng chức năng còn tăng cường tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật nên ý thức chấp hành các quy định của Nhà nước về đo lường ở các đơn vị bán lẻ điện đã từng bước có sự chuyển biến tích cực.
Đến nay, các công ty, HTX dịch vụ điện đã quan tâm đến việc lập hồ sơ, sổ sách theo dõi công tơ; có kế hoạch kiểm định; thay thế công tơ hết hiệu lực kiểm định. Đối với các chi nhánh điện lực, các đơn vị đã tăng cường rà soát, theo dõi hệ thống đo đếm, góp phần đảm bảo công bằng trong kinh doanh và quyền lợi người tiêu dùng.